Dertig procent minder bloedkweken op de Spoedeisende Hulp (SEH) door toepassing van artificial intelligence; het is de uitkomst van het promotieonderzoek naar doelmatige diagnostiek van Roos Boerman. Lang niet iedere bloedkweek die nu wordt afgenomen is noodzakelijk, legt Boerman uit. ‘De meeste kweken zijn negatief, we vinden niets. Van alle bloedkweken is slechts 11-15 procent positief, met andere woorden: we vinden een bacterie. Bijna de helft van deze positieve kweken blijkt bij nadere analyse echter vals-positief, gecontamineerd. We vinden dan weliswaar een bacterie, bijvoorbeeld een huidbacterie, maar die is klinisch niet relevant. We hoeven er in de behandeling verder niets mee.’ Het zijn juist deze gecontamineerde kweken die bij de arts de meeste onzekerheid geven. ‘De uitslag van een bloedkweek duurt zo’n 24-72 uur. In de loop van die uren wordt duidelijk welke bacterie er in de bloedkweek groeit en kan de uiteindelijke conclusie zijn dat er sprake is van contaminatie. Om risico’s uit te sluiten, besluit de arts in de tussentijd echter vaak tot verder diagnostisch onderzoek. Studies laten ook zien dat gecontamineerde kweken geassocieerd zijn met meer diagnostiek, meer antibiotica-gebruik en langere ziekenhuisopnames, terwijl dat vaak niet nodig is. Je belast er de patiënt mee én het leidt tot onnodige zorgkosten. Als je beter screent bij welke patiënt je wel of geen bloedkweek moet afnemen, kun je veel onnodige kweken voorkomen.’
Dat is de kracht van het door Boerman en haar collega’s ontwikkelde algoritme voor patiënten op de SEH. ‘Het algoritme bevat patiëntengegevens zoals leeftijd, geslacht, bloeddruk en hartslag. Daarnaast stoppen we er de uitkomsten in van diverse klinische-chemische tests, zoals CRP- en leukocytenaantallen.’